Wandeling van Stad naar Wad
Langs het Damsterdiep
We vieren zeshonderd jaar Damsterdiep!
In 2024 is het Damsterdiep 600 jaar oud! Reden genoeg om een wandeling uit te zetten vanaf Groningen tot Delfzijl.
In Golden Raand, het kwartaalblad van Het Groninger Landschap, las ik een verslag van een gesprek met Beno Hofman*. Hij is Groninger stadshistoricus en vertelde over de geschiedenis en het landschap van het Damsterdiep:
In het jaar 1424 is dit kanaal gegraven om overtollig water af te voeren naar de Eems. Overigens is het oostelijke deel (vanaf Ten Post) veel ouder - waarschijnlijk meer dan duizend jaar oud! Tot de opening van het Eemskanaal in 1877 was het Damsterdiep een belangrijke scheepvaartverbinding voor de stad Groningen. Het Damster uit de naam Damsterdiep komt van Appingedam.
Het Damsterdieppad heb ik in drie delen gelopen en gecontroleerd.
Het eerste deel gaat vanaf de start tot de bushalte bij Ten Boer. Je kan de definitieve GPX-versie HIER downloaden.
Het tweede deel stopt bij de bushalte bij Wirdum. Klik HIER voor dit GPX-bestand.
Het derde en laatste deel gaat tot de haven van Delfzijl. Klik HIER voor dit GPX-bestand.
De route gaat over vlak terrein en vooral de eerste helft is erg open. Lekker uitwaaien! Je kan de route natuurlijk ook in één keer belopen - of in twee etappes (er zijn ook bushaltes bij Ten Post, Winneweer en Garrelsweer).
Overigens is het thema van de Open Monumentendag in 2024 toevallig ook “routes, netwerken en verbindingen”.
Onderaan deze pagina zie je de links naar mijn eigen wandelingen over het Damsterdieppad - via Komoot. Vanzelfsprekend sta ik open voor suggesties. Je kan me bereiken via eilt.online.
De Route
Hierboven zie je de overzichtskaart uit Komoot van mijn wandeling in drie delen. Klik hieronder op één van de drie delen voor de beschrijving uit Komoot.
Deel 1: Groningen - Ten Boer 12 km en de verbeterde versie 13 km.
De eerste dag loopt de route vanaf het begin van het Damsterdiep, vlakbij het centrum van Groningen. Bij opgravingen is hier een oude sluis gevonden. Het eerste deel in de bebouwde kom is in de vorige eeuw gedempt.
We volgen na de start eerst het Eemskanaal, dat is de toch een beetje Damsterdiep 2.0. Maar op de kaart zie je ook het alternatief via de straat Damsterdiep (erg druk met verkeer).
Een groot deel van deze eerste dag loop je over de oeroude Stadsweg, nu een fietspad naar Ten Boer. Deze weg vormde eeuwenlang de verbinding van Groningen naar Oterdum, daarvandaan ging een veer naar de Duitse stad Emden.
Hoogtepunten onderweg zijn bijvoorbeeld de Driewegsluis (waar het 'natte' deel van het Damsterdiep start) en de oude kerk van Garmerwolde. Deze etappe stopt bij de bushalte (naar Groningen, Appingedam of Delfzijl).
Deel 2: Ten Boer - Wirdum 11 km
De tweede dag loopt de route eerst nog over de Stadsweg. Overigens is deze oude weg tot bij Ten Post ook meteen de waterscheiding tussen Hunsingo en Fivelingo, de twee oude waterschappen. Hierdoor kom je hier niet over een brug, behalve bij de sluis in de Westerwijtwerdermaar (even voorbij Ten Boer). Vanaf Winneweer loopt de Stadsweg langs het oudste deel van het Damsterdiep.
Hoogtepunten onderweg zijn bijvoorbeeld de Oosterdijkshornerverlaat (de sluis) en de grasdijk na Ten Post. Deze etappe stopt bij de bushalte (naar Groningen, Appingedam of Delfzijl).
Deel 3: Wirdum - Delfzijl 12 km
De derde en laatste dag volgen we meestal de oever van de Delf, dat is de oude naam van het oostelijke oudere deel van het Damsterdiep. Begrijp je meteen waar de naam Delfzijl vandaan komt. Een zijl is een sluis. Het gemaal op de plek van de vroegere sluizen is de finish van het Damsterdieppad. Daarna kan je eventueel via het centrum van Delfzijl naar het station lopen.
Hoogtepunten onderweg zijn bijvoorbeeld het huis Rusthoven en het landgoed Ekenstein. De steden Appingedam en Delfzijl zitten vol met hun eigen hoogtepunten.
*) Na het maken van deze site hoorde ik over het overlijden van Beno Hofman.